Vanuit de voorgaande jaren beschikken we nog over een lijst voorportaal investeringen. Afgelopen jaar heeft zich ondanks corona gekenmerkt door nieuwe ontwikkelingen en ambities. Duidelijk is geworden dat we rondom wonen en voorzieningen een grote opgave hebben. Ontwikkelingen in de Centrumschil, Keizerslanden en de Poort van Deventer worden integraal benaderd en de ambitie in deze gebieden is opgeschroefd. Een programma Fiets is vastgesteld. Om alle ambities waar te maken, zijn investeringen nodig. Dit maakte het noodzakelijk om de voorportaallijst een complete update te geven. Zo veel mogelijk
investeringen uit de vastgestelde ambitiedocumenten zijn opgenomen in deze hernieuwde voorportaallijst.
Een aantal resterende majeure projecten en opgaven uit de oude voorportaallijst blijft staan. Vergeleken met de voorportaallijst van de begroting 2021 zijn geen investeringen geschrapt. Enkele afzonderlijke investeringen zijn toegevoegd, te weten:
- Verduurzaming gemeentelijk vastgoed;
- Verkabeling van de hoogspanningsleidingen in Diepenveen;
- Vervangen dak de Scheg;
- IHP scholen en gymzalen;
- Sporthal Bathmen.
Voorportaal investeringen
De volledige lijst bestaat nu uit de volgende onderwerpen.
- Wonen en voorzieningen;
- Gebiedsprogramma Centrumschil inclusief de Kien;
- Parkeeropgave Centrumschil (capaciteitsuitbreiding mits noodzakelijk);
- Haveneiland en ondernemerskavels;
- Projecten binnenstad’;
- Cultuurvoorzieningen.
- Gebiedsprogramma Keizerslanden;
- Capaciteitsvergroting kruisingen Oldenielstraat (bereikbaarheidsconclaaf);
- Rijbaanverdubbeling Oldenielstraat (bereikbaarheidsconclaaf).
- Poort van Deventer;
- Infrastructuur rondom Poort van Deventer;
- Hoogwaardig openbaar vervoer.
- Digitalisering en smart city;
- Energietransitie en warmtetransitie;
- IHP scholen en gymzalen;
- 3e brug (bereikbaarheidsconclaaf);
- Waterveiligheid en maatregelen IJssel (richting 2050);
- Vergroten capaciteit/ vervanging sluiscomplex;
- Programma Fiets;
- Verduurzaming gemeentelijk vastgoed;
- Vervanging dak Scheg;
- Sporthal Bathmen;
- Verkabeling hoogspanningslijnen Diepenveen.
Voorstellen
Meer informatie
Wonen en voorzieningen
Op dit moment loopt het traject wonen en voorzieningen. De gemeenteraad heeft aangegeven een voorkeur te hebben voor scenario 4. De keuze voor dit scenario zal ook gepaard gaan met investeringen om de ambities te halen. Een deel van de benodigde investeringen maken al onderdeel uit van de voorportaallijst. Wellicht zijn er specifiek aanvullende investeringen nodig. De omvang van de benodigde investeringen wordt op een later moment bepaald.
Niet alle woningontwikkelingen zijn rendabel. Om onze ambities waar te maken en ook voldoende woningen betaalbaar te hebben voor jongeren en sociale doelgroepen, zullen we bereid moeten zijn bij te dragen in onrendabele toppen van ontwikkelingen. De omvang van de benodigde investeringen wordt op een later moment bepaald.
Gebiedsprogramma de Centrumschil (incl De Kien)
Op basis bestaande beleidskaders is een gebiedsprogramma Centrumschil opgesteld. De centrale ambitie is om Deventer in 2030 de meest aantrekkelijke woonstad in Nederland voor creatieve stedelingen te laten zijn. Het opwaarderen en versterken van het gemengde woonmilieu in en rondom de binnenstad biedt Deventer kansen om zich landelijk te profileren. Deventer heeft hier goud in handen door een relatief grote omvang van te transformeren gebieden. Deze gebieden zijn vaak oude industriële complexen of de ‘oude’ werklocaties van maatschappelijke voorzieningen. Deze locaties bieden de kans om nieuwe (gemengd) stedelijke milieus te creëren met een mix van wonen, werken en voorzieningen, waarbij het accent per gebied kan verschillen.
Deze locaties zijn relatief dichtbij het centrum en het station en zijn hierbij in trek door hun veelheid aan stedelijke voorzieningen en goede fietsroutes naar centrum en buitengebied. Het gebiedsprogramma omvat een uitvoeringsprogramma van bijna € 90 miljoen. Hierin zijn projecten opgenomen die ondertussen in uitvoering zijn. Ook zijn enkele projecten opgenomen in de gehonoreerde subsidieaanvraag voor de woningbouwimpuls. De volgende investeringsblokken resteren:
- Agenda Binnenstad;
- Culturele voorzieningen;
- Herontwikkeling industriële gebieden - Haveneiland;
- Parkeeropgave Centrumschil;
- De Kien.
Projecten agenda binnenstad
Bewoners en bezoekers zoeken in de binnenstad sfeer en beleving. Hiervoor zijn onmisbare ingrediënten: een onderscheidend en verrassend aanbod van winkels, horeca, culturele en toeristisch/recreatieve voorzieningen, een aangename ambiance en activiteiten. Daarbij zijn kwaliteit en uitstraling een voorwaarde. Het merendeel van deze ingrediënten is in Deventer ruim voor handen: het monumentale karakter van de binnenstad, het relatief grote aanbod van winkels met een ‘couleur locale’, de karakteristieke inrichting van de openbare ruimte en landelijk bekende evenementen zoals ‘Deventer op stelten’, het ‘Dickens festijn’ en de boekenmarkt.
De binnenstad zal de komende jaren een transformatie moeten ondergaan van ‘place to buy’ naar ‘place to be’. Als gevolg van de coronacrisis zal deze transformatie moeten versnellen of we nu willen of niet. In de agenda binnenstad zijn diverse investeringsprojecten opgenomen:
- Lebuïnuspleinen fase 2 Nieuwe Markt: €2,0 miljoen;
- Masterplan Verlichting: €2,0 miljoen;
- Stad aan de IJssel: €6,0 miljoen (Entrees en Welle met stadsbalkons);
- Herinrichting Broederenplein: €2,0 miljoen;
- Fietsvoorzieningen (parkeren, routering en verhuur): €4,0 miljoen (waarvan €0,4 miljoen gedekt).
Culturele voorzieningen
De omvang van culturele voorzieningen past reeds bij onze ambitie. Belangrijk is dat instellingen die interessant zijn voor inwoners blijven bestaan. Met name de situaties rondom de podiumkunsten zijn hierbij zorgelijk. Op dit moment lopen locatiestudies naar een nieuwe locatie voor het Burgerweeshuis. Ook verbouwen op de bestaande locatie is nog een optie.
De uitwerking van onze ambitie voor de culturele sector is uitgewerkt in een nieuwe visie op de cultuurinstellingen. Een rijk cultureel leven is een belangrijke vestigingsvoorwaarde voor inwoners. Meer mensen die wonen in en rondom de binnenstad kunnen dan weer zorgen voor meer financiële basis voor de huidige instellingen.
Herontwikkeling industriële gebieden - Haveneiland
Deventer biedt kansen voor een uniek vestigingsklimaat, met de ligging aan de IJssel en de nabijheid van de binnenstad als aantrekkelijke en inspirerende werkomgeving. Het Havenkwartier en het Rotokwartier vormen de schakel tussen de binnenstad en groot Bergweide, hier bieden we ruimte voor meer stedelijkheid en een brede mix van functies. Begin 2021 komt een nieuw beleidskader beschikbaar, te weten het ontwikkelbeeld voor Bergweide 3, Bergweide 4 en het Havenkwartier.
Voor de ontwikkeling van de Roto Smeets locatie is een handelingsperspectief gemaakt. De verwachting is dat deze ontwikkeling anterieur kan plaatsvinden zonder aanvullende financiering vanuit de gemeente. In het document ‘Havenkwartier in de stadsassenzone’ zijn in 2013 ten behoeve van de Ontwikkelagenda Overijssel – Stedendriehoek – Deventer de kansen rond het Havenkwartier in beeld gebracht. Project 1 (Hanzeweg) en 2 (Mr. HF de Boerlaan) zijn nu in uitvoering. De woningbouw in het Havenkwartier is onrendabel en wordt gesteund met middelen vanuit het Rijk (1e tranche woningbouwimpuls).
Het Haveneiland is de laatste in de rij. Bij de herijking Groot Bergweide is voorgesteld het haveneiland te ontwikkelen in co-creatie met ondernemers. Toch zal de ontwikkeling van het Haveneiland een onrendabele top kennen. Ongeacht de uitkomst van verdere samenwerking, zijn om de ontwikkeling van het gebied
Haveneiland te versnellen investeringen nodig.
Er zijn een paar rand voorwaardelijke investeringen in beeld:
- Bodemsanering oude BP-locatie
- Eventueel aanvullende ontsluiting naast de St. Olafstraat
- Verbeteren/ versterken kadeconstructies.
Voorlopig ramen we het benodigde bedrag op €7,0 miljoen.
Parkeeropgave Centrumschil (capaciteitsuitbreiding mits noodzakelijk)
De eindoplossing voor het parkeren in de binnenstad was voorzien in een bebouwde voorziening in het Sluiskwartier. Door de nieuwe ontwikkelfasering van het Sluiskwartier, is de eindoplossing niet meer in beeld. Om toch in voldoende parkeren te voorzien, is het noodzakelijk dat de Brinkgarage permanent blijft staan en dat parkeren op de Melksterweide bij de Worp planologisch mogelijk is. Dit is gelukt. Op 2 januari 2019 is het Grote Kerkhof autovrij gemaakt. Op basis van de huidige verwachtingen is er voldoende alternatieve parkeerruimte in de binnenstad. Als er zich toch parkeerknelpunten voordoen, is in het bestuursakkoord opgenomen dat wordt gezocht naar mogelijkheden om het parkeren uit te breiden.
De ontwikkelingen in de Centrumschil stagneren veelal bij onderhandelingen over de parkeeroplossing of de beoogde parkeerbijdrage (obv de nota parkeernormen). Beleidsmatig loopt al een project om te kijken of we als gemeente naar een nulnorm kunnen. Dit neemt niet weg dat voldoende parkeercapaciteit beschikbaar moet zijn. Specifiek ontwikkelt zich rondom de stadscampus een parkeerdiscussie. De (grote) investering voor een dergelijke voorziening in een bebouwde historische omgeving, kan niet (geheel) gefinancierd worden vanuit de parkeerexploitatie (besluitvorming MPP).
De Kien
In het gebied rondom de vernieuwde stationsomgeving en de Handelskade/ Buitengracht zijn kantoren, kennisintensieve bedrijven en onderwijsinstellingen gevestigd die kunnen doorontwikkelen naar een stadscampus, de Kien. De Kien zien we als dé kantoren- en onderwijslocatie van Deventer, waar de kennis-
en open informatiestad zich toont. We streven naar een levendig milieu, dat stimuleert tot interactie en innovatie. We dagen onze partners uit om het standaard vastgoed aan weerszijden van de Buitengracht door te ontwikkelen binnen het concept van de Kien. Daarnaast willen we met hen de kwaliteit van de publieke ruimte verbeteren. Hergebruik, transformatie en verduurzaming van bestaand vastgoed, maar ook sloop en herbouw zijn mogelijk. Detailhandel, horeca en bedrijven zijn hier alleen mogelijk als service voor reizigers, studenten en werknemers van de daar gevestigde bedrijven. Deze voorzieningen moeten kortom specifiek bijdragen aan het concept van de Kien. Daarnaast is een zekere menging met wonen mogelijk. Dit zal de levendigheid van het gebied ten goede kunnen komen, maar mag geen afbreuk doen aan het functioneren van een stadscampus als de plek voor kantoren en onderwijsinstellingen.
De openbare ruimte van de stadscampus heeft aandacht nodig, dat vraagt om een investering. Met name rond de Handelskade/ Buitengracht is de verblijfskwaliteit matig en voelt de binnenstad ver weg. We willen met onze partners de kwaliteit verbeteren en programmatisch en fysiek veel meer verbinding tussen de binnenstad en de stadscampus tot stand te brengen. Ook krijgt de snelfietsroute hierin een prominente plek. Het geraamde investeringsbedrag is €2,0 miljoen.
Gebiedsprogramma Keizerslanden
van Oldenielstraat
Als uitwerking van het ambitiedocument „Deventer: een bericht aan de Stad‟ (2010) is een bereikbaarheidsconclaaf georganiseerd waarin maatregelen voor negen samenhangende kwesties zijn geformuleerd. Afgelopen jaren zijn al diverse projecten uitgevoerd. Eén van de grootse resterende opgaven is
de verkeerssituatie rondom de van Oldenielstraat.
De van Oldenielstraat is nu al een verkeerskundig knelpunt. Deventer heeft de ambitie om alleen al in
Keizerslanden vanaf 2021 ruim 1400 woningen toe te voegen (inclusief Steenbrugge). Dit verhoogt de druk op de Oldenielstraat nog meer. Daarnaast willen we het doorgaand verkeer over de Welle ontmoedigen; autoluwer maken. Zo willen we de binnenstad en de IJssel meer met elkaar te verbinden (Stad aan de IJssel). Dit verkeer zal via de stedelijke ring waarvan de van Oldenielstraat onderdeel uitmaakt, geleid moeten gaan worden.
Uit een verkeerstechnische studie is gebleken dat het vanuit de verkeerscapaciteit bezien noodzakelijk is de rijbaan tussen de kruisingen Hoge Hondstraat en Brinkgreverweg te verdubbelen. Dit heeft ingrijpende sociale en stedenbouwkundige consequenties. De kruisingen moeten worden vergroot, dat heeft ruimtelijke impact. Alle werkzaamheden zijn geraamd op een bedrag van €12 miljoen. Vanuit programma Leefomgeving is een investeringsbudget beschikbaar van €2,875 miljoen.
Poort van Deventer
Innovatie en toekomstbestendigheid zijn belangrijke onderdeel van het ondernemerschap dat we overal in het werklandschap tegen komen. Langs het eerste deel van het Hanzetracé (komende vanaf de A1) bevinden zich onze bedrijventerreinen. Het totale gebied omvat eén van de grootste aaneengesloten bedrijventerreinen in Oost-Nederland. Hier is een mix van grootschalige en diverse functies aanwezig. Samen met het bedrijfsleven werken we aan bedrijventerreinen die klaar zijn voor de toekomst. We investeren in energietransitie, herontwikkeling van verouderde deelgebieden, energietransitie, de beroepshaven en duurzame mobiliteit/bereikbaarheid, zodat de bedrijventerreinen van nu hun waarde ook in de toekomst behouden. Door de dynamiek kunnen bedrijven elkaar versterken. In het uitvoeringsprogramma is een budget beschikbaar van €2,0 mln. Hiervoor zijn de projecten geprogrammeerd.
Op het S/park (oud AKZO terrein) ontwikkelen we een campus voor startups en bedrijven in de veeleisende en hoog reactieve chemie en technologie. De voormalige gasfabriek is een centrum van innovatieve startups. Marktpartijen slaan hier de handen ineen. Voor het Hartenaasje sturen we op de ontwikkeling van een bijzondere ‘buitendijkse’ locatie met ondersteunende faciliteiten en diensten voor de oude terreinen van de gasfabriek en AKZO.
Genoemde gebieden moeten zich zo ontwikkelen dat deze qua functies iets zeggen over Deventer. We faciliteren de dynamiek van afzonderlijke bedrijven en nodigen hen uit om zich te profileren. De voormalige terreinen van de gasfabriek en AKZO zijn verbonden met de ‘Centrumschil’ via de Zutphenseweg/Mr. De Boerlaan en de Handelskade. De ontwikkelingen van de Centrumschil liggen geografisch rondom deze wegen. Langs deze as vestigen zich kennisintensieve bedrijven. Deze entree van de stad moet stedenbouwkundig zich ook meer ontwikkelen naar een zichtbare Kennisas.
Infrastructuur rondom Poort van Deventer
Om het gebied rondom McDonalds en Postillion (Bergweide 5.2) te ontwikkelen, zijn infrastructurele maatregelen nodig. Als op termijn de publiek-private ontwikkeling van de Poort van Deventer (waaronder het Open Innovation Centre op het Akzoterrein) succesvol gaat verlopen, is deze oplossing niet meer afdoende. Kosten voor een nieuwe lusstructuur met nieuwe aansluitingen, worden globaal geraamd op €2 miljoen (exclusief de benodigde aankoop van gronden, reeds in achterliggende grondexploitaties opgenomen investeringen en overige flankerende maatregelen). Daarnaast zijn ingrepen nodig op de kruisingen zelf (langzaam verkeer naar tunnels of bruggen) om meer capaciteit te krijgen voor het verwerken van snel verkeer. De totale kosten zijn nog niet exact te ramen. Daarmee is onze inzet een cofinanciering in de totale publiek-private investering, die binnen de ontwikkeling van de Poort van Deventer de komende jaren wordt uitgewerkt.
Op korte termijn zijn ook al maatregelen nodig. De huidige capaciteit zit aan zijn maximum, terwijl er wordt gekeken naar de realisatie van een carpoolplek nabij het motel als vervanging van de carpoolplek die is vervallen door de verbreiding van de A1. Dat zorgt voor meer verkeer. Eind 2021 komt een onderzoek beschikbaar waarin de noodzakelijke verkeerskundige maatregelen zijn opgenomen.
De verwachte benodigde investeringen moeten nog worden geraamd.
Hoogwaardig Openbaar Vervoer
Centraal hierbij staat de as (Zutphenseweg, Mr. H.F. de Boerlaan, Handelskade). De gebiedsontwikkelingen in de Centrumschil zijn allemaal gerelateerd aan deze as. Vanwege de kennisintensieve bedrijven die aan deze as liggen, noemen we deze as ook wel de Kennis-as. Deze as had in het verleden een pure
verkeersfunctie. Meer en meer zal de Kennis- as zich ontwikkelen naar een hoogwaardige openbaar vervoer functie. Hiervoor zijn investeringen nodig.
Er worden twee grote investeringen voorzien:
- Transferium €2,5 miljoen;
- Hoogwaardig openbaar vervoer verbinding €3,0 miljoen.
De kosten zijn sterk afhankelijk van de definitieve planvorming.
Digitalisering en Smart city
De digitalisering van de maatschappij gaat in rap tempo door. Digitalisering vormt een wezenlijke wijziging van hoe onze samenleving functioneert. Enerzijds worden onze inwoners steeds zelfstandiger en hebben de vrijheid en technologie om zich heen om te bepalen wat zij zelf willen. Dit heeft ook een keerzijde als poppen en smart tv's meeluisteren met wat wij zeggen. Robot toepassingen bij de zorg van mensen roept de vraag op of we recht hebben op menselijk contact. De virtuele en fysieke wereld raken volledig met elkaar verweven. Er is sprake van toenemende kruisbestuiving van data, netwerken en hardware. Als gemeentelijke overheid komt deze ontwikkeling hard op ons af. Het vergt inspanning van de gemeente Deventer om deze digitalisering in goede banen te leiden. De technologische ontwikkeling biedt namelijk ook veel kansen voor onszelf. Daarnaast zijn er zorgen dat groepen inwoners met deze steeds sneller ontwikkelende maatschappij niet meer mee kunnen. Voor hen moet de gemeentelijke overheid de achtervang en steun zijn om hen te helpen. Wij willen hier nadrukkelijk aandacht voor hebben.
Als gemeentelijke overheid zullen we dus mee moeten in de veranderende eisen die aan ons worden gesteld. Onze dienstverlening moet hierop worden aangepast en we zullen inwoners en bedrijven moeten faciliteren in hun ontwikkeling waar mogelijk. We streven naar een volledig digitale gemeentelijke dienstverlening. Belangrijk is wel dat inwoners zelf regie hebben over welke data over hen beschikbaar is. Hier investeren we verder in, zowel in het ruimtelijke, sociale domein als op het vlak van de dienstverlening.
De technologische ontwikkeling biedt ook veel kansen voor onszelf. Met geavanceerde verlichting kunnen we de aantrekkelijkheid van de binnenstad vergroten. Data vanuit onze verkeerslichten staan direct en open ter beschikking. En onze verkeerslichten worden direct bijgestuurd op basis van data van verkeersstromen.
Deventer heeft de ambitie deze nieuwe technieken ten volle te benutten. Het verzamelen van data moet wel veilig, doordacht en volgens de regels gebeuren. Het combineren van gegevens en de manier waarop informatie ons stuurt, verdienen onze permanente aandacht. Hiervoor is nieuwe expertise nodig.
Door de ambitie vanuit de i-visie en door genoemde maatschappelijke ontwikkelingen rondom internet en data zullen op termijn forse investeringen nodig zijn op het gebied van de informatiehuishouding. Deze investeringen slaan terug op alles in de organisatie van de kwaliteit en kwantiteit van de ambtelijke capaciteit, de hardware en de software bij zowel bedrijfsvoering als bij de business (de primaire processen). Een paar belangrijke ontwikkelingen die op dit moment spelen zijn:
- Toekomst Gericht Werken (TGW);
- Datagestuurd Werken (DGW);
- Digitaal stelsel Omgevingswet (DSO).
De komende jaren verwachten we meer noodzakelijke investeringen. De primaire processen zullen veranderen. Als we hierop niet inspelen, zullen we in de toekomst geconfronteerd worden met hoge desintegratiekosten om opgelopen achterstanden in te lopen. Een gefaseerde en goed geprogrammeerde aanpassing van onze processen heeft ook voordelen. Hierbij moeten we wel bereid zijn buiten bestaande kaders te denken. Een fundamenteel andere inrichting van processen kan leiden tot een efficiëntere en effectievere uitvoering. Hiermee wordt capaciteit vrijgespeeld. Deze capaciteit is hard nodig om de negatieve maatschappelijke consequenties van digitalisering op te vangen. Dit kan gebeuren door meer maatwerk (bij regelingen), meer dienstverlening en begeleiding (voor inwoners die moeite hebben met de digitalisering) en meer inzet bij complexere taken (integrale gebiedsontwikkeling).
Op basis van de i-visie zijn per domein uitvoeringsplannen opgesteld. Deze plannen zijn vertaald in financiële consequenties. De autonome ontwikkelingen zijn opgenomen in de kaderbrief. Overige investeringen uit de uitvoeringsplannen worden opgenomen in deze voorjaarsnota. De totaal benodigde investeringen in de komende jaren worden geraamd op €750.000.
Energietransitie
De grootste opgave waar we als maatschappij voor staan, is de energietransitie en de warmtetransitie. Dit heeft ook grote financiële impact. Dit kan niet naar verwachting niet zonder rijksmiddelen. De gemeente zal zelf nauwelijks investeren. Zo zal de opwekking van energie CO2 neutraal moeten plaatsvinden. Dit betekent ook dat we een andere infrastructuur nodig hebben om de opgewekte energie op het juiste moment op de juiste plek te krijgen. Ook het aardgasvrij maken van de bebouwde omgeving vraagt forse investeringen van bedrijven, particulieren en corporaties. Dit kan naar verwachting niet zonder rijksmiddelen. De gemeente zal zelf nauwelijks investeren in hardware voor de grootschalige energieopwekking (wind/zon) of de warmtetransitie. Dat is voor de warmtetransitie met name aan particuliere huisbezitters, beleggers en corporaties en eigenaren van warmtenetten. Energieleveranciers staan aan de lat voor verzwaring van het netwerk en commerciële partijen of energiecoöperaties investeren in de aanleg en exploitatie van windmolens en zonneparken. Uitzondering is de aanleg van het Slimme Warmtenet in Zandweerd. De raad heeft in oktober 2020 besloten tot een gemeentelijke investering in de aanleg. De gemeentelijke rol bij energietransitie en warmtetransitie is faciliteren, initiëren, aan te jagen of (ruimtelijke) kaders te geven, zodat de doelstellingen voor de warmtetransitie en grootschalige energieopwekking gerealiseerd kunnen worden. Hiervoor zijn heel veel exploitatiemiddelen voor nodig (capaciteit en geld), maar dus geen separate investeringsmiddelen.
Bereikbaarheidsconclaaf
Als uitwerking van het ambitiedocument „Deventer: een bericht aan de Stad‟ (2010) is een bereikbaarheidsconclaaf georganiseerd waarin maatregelen voor negen samenhangende kwesties zijn geformuleerd. Afgelopen jaren zijn al diverse projecten uitgevoerd. Op de lange termijn wordt nog een aanvullende investering voorzien, te weten de aanleg van een derde brug.
Waterveiligheid en maatregelen IJssel r(richting 2050)
Nieuwe landelijke waterveiligheidsnormering zullen op lange termijn > 2050 gevolg hebben voor hoe rond de binnenstad de waterveiligheid kunnen garanderen. Tegelijkertijd spelen daar de nodige die van invloed kunnen zijn op lokale waterstanden en waterkeringen. Zoals ontwikkelingen met betrekking tot de binnenvaart. Ook hebben we aandacht voor klimaatadaptatie bij ruimtelijke ontwikkelingen. Op lange termijn zijn investeringen in waterveiligheid nodig.
Vergroten capaciteit/vervanging sluiscomplex
Als gevolg van de ontwikkeling van de Haven, wordt duidelijker dat de functionele capaciteit van de sluis beperkt is. De maximale schepen op de IJssel (CEMT klasse Va) zijn groter dan de afmetingen van de sluiskolk. Daarnaast komt over 10 tot 20 jaar het einde van de levensduur van het sluiscomplex in zicht. Gezien de ambities rond de haven, de ontwikkeling van de logistiek, de problematiek rondom waterveiligheid en klimaat- en duurzaamheidsopgave, moet het vergroten / vervangen van het sluiscomplex worden opgepakt. De benodigde middelen zijn zo groot, dat we tijdig moeten gaan reserveren. Daarnaast kunnen we deze investering nooit alleen doen. Er zijn in Nederland zeer weinig gemeenten die een volwaardig sluiscomplex in een primaire waterkering moeten onderhouden (en vervangen). Het rijk, provincie, regio en het bedrijfsleven zullen moeten bijspringen.
Programma Fiets
Het college heeft het programma fiets vastgesteld voor de periode 2021-2025. De afgelopen jaren is veel energie gestoken in het op peil brengen van het fietsnetwerk omdat de fiets hét vervoermiddel is voor in en buiten de gemeente. Binnen de meerjarenprogrammaring van zowel wegonderhoud als investeringen op gebied van infrastructuur, heeft de fiets altijd een prominente plek. Vanzelfsprekend betekent het inpassen van fietsinfrastructuur in de bestaande, soms historische omgeving ook het doen van compromissen. Er ligt een grote opgave om de lijn van de afgelopen jaren voort te zetten en bij voorkeur zelfs een impuls te geven. De ambitie om in toekomst ‘dé slimme gemeente van Overijssel op gebied van positieve gezondheid en duurzame bereikbaarheid’ te worden vraagt om een schaalsprong in kwaliteit en investeringen. De focus ligt hierbij op de fiets in het economisch verkeer. Fietsen moet vanzelfsprekend worden naar werk, winkel en school. De kracht van het fietsbeleid ligt in de combinatie van maatregelen, op fysiek vlak én in gedrag,
gebruikmakend van ontwikkelingen op gebied van intelligente verkeerssystemen en datagebruik. De fiets als hoofd-, voor- en natransport kan, al of niet in de vorm van deelmobiliteit, de logische stap worden naar een duurzaam bereikbare en gezonde Deventer samenleving. De totale ongedekte investering, bedraagt €75 miljoen. De grootste projecten uit deze lijst zijn:
- Fietspad spoorbrug IJssel €16,0 miljoen;
- Fietsbrug IJssel F1 parallel langs A1 €20 miljoen;
- Spoor- en wegkruising Siemelinksweg langs Schipbeek €10 miljoen.
Verduurzaming gemeentelijk vastgoed
Bij het behandelen van de Begroting 2020 heeft de raad de motie “Verduurzaming gemeentelijk vastgoed” aangenomen. Daarin is de opdracht aan het college meegegeven om een plan van aanpak verduurzaming kernbezit op te stellen, onder andere vanwege de voorbeeldfunctie die de gemeente heeft voor bedrijven en particulieren in de verduurzamingsopgave van vastgoed. Dit is inmiddels uitgewerkt in een routekaart, portefeuillestrategie en een investeringsprogramma voor de periode 2022-2030. Doelstelling volgens de klimaatwet en uitwerking in de sectorale routekaart gemeentelijk maatschappelijk
vastgoed is om in 2050 nagenoeg energieneutraal te zijn. Daarvoor moet de CO2 uitstoot met 3,3% teruggedrongen worden. Om het totale gemeentelijke kernbezit (incl. onderwijshuisvesting en sportbedrijf) dat verwarmd wordt (ruim 120 panden) in 2050 energieneutraal te krijgen is een investering van ongeveer 45 miljoen netto nodig. Om op koers te liggen voor een energieneutraal vastgoed in 2050, is in de periode 2022-2030 een CO2 reductie van 33% nodig. Dat betekent een investering van bruto circa 21,2 miljoen. Netto betekent dit een investering van circa €14,9 miljoen (jaarlijks €1,65 miljoen), omdat een deel van de maatregelen terugverdiend kan worden door een lagere energierekening (15%) en een deel gedekt kan worden uit de groot onderhoudsbudgetten (15%). Dat betekent dat 70% van de investeringen onrendabel zijn. De structurele kapitaallast loopt op van €120.000 in 2023 tot ruim €1,1 miljoen in 2031. Daarnaast is structureel €80.000 nodig voor energiemonitoring, coaching van energieverbruik door gebruikers, het inregelen van de installaties en projectleiding.
In het meerjarig perspectief ziet het investeringsprogramma er als volgt uit:
(bedragen x €1.000)
2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 | 2031 | |
Investering eenmalig | ||||||||||
- Jaarlijks | 1.650 | 1.650 | 1.650 | 1.650 | 1.650 | 1.650 | 1.650 | 1.650 | 1.650 | 0 |
- Cumulatief | 1.650 | 3.300 | 4.950 | 6.600 | 8.250 | 9.900 | 11.550 | 13.200 | 14.850 | 0 |
Exploitatie structureel | ||||||||||
- Kapitaallasten | 120 | 240 | 370 | 490 | 610 | 740 | 860 | 990 | 1.110 | |
- Apparaatslasten | 80 | 80 | 80 | 80 | 80 | 80 | 80 | 80 | 80 | 80 |
Totaal | 80 | 200 | 320 | 450 | 570 | 690 | 820 | 940 | 1.070 | 1.190 |
Bij het vaststellen van de routekaart is een budget van €160.000 vrijgegeven, dat was vrijgevallen uit het stadhuiskrediet. Inschatting nu is dat vanuit dat budget voor de jaarschijf 2022 voldoende middelen resteren voor energiemonitoring, coaching, inregelen van installaties en projectleiding.
Verkabeling hoogspanningslijnen Diepenveen
De gemeenteraad heeft bij de begroting 2021 een motie aangenomen om onderzoek te laten doen door Tennet naar het ondergronds brengen van hoogspanningslijnen in Diepenveen. Inmiddels liggen er eerste resultaten van een haalbaarheidsonderzoek met een aantal tracés voor Diepenveen. De gemeente zal mee moeten investeren in de planvoorbereiding en in aanlegkosten in een kostenverhouding van 80% van de kosten voor Tennet, 10% voor de provincie Overijssel en 10% voor de gemeente Deventer. De verwachte investering voor Diepenveen bedraagt circa €23 miljoen, gemeentelijke aandeel op basis van 10% is dan €2,3 miljoen. Het verwachte jaar van investering is 2024-2025.
Vervangen dak de Scheg
Het dak van de Scheg is aan vervanging toe. Het dak is bijna 30 jaar oud en inmiddels zodanig beschadigd dat deze vernieuwd moet worden. Ook voldoet het dak van het zwembad niet meer aan de huidige eisen van duurzaamheid, wat leidt tot fors warmteverlies. Vervanging levert besparing aan energieverbruik op, zeker in combinatie met zonnepanelen. De kosten van deze investering worden de komende tijd duidelijk, een eerste indicatie is een investering van rond de €4,0 miljoen. In 2020 zullen binnen de bestaande middelen noodzakelijke reparaties worden uitgevoerd.
IHP Scholen en Gymzalen
Een nieuw integraal huisvestingsplan voor scholen en gymplokalen wordt de komende periode samengesteld. Dat geeft inzicht in de benodigde investeringen voor diverse scholen en gymlokalen tot 2029. Een eerste inschatting is dat het gaat om een meerjarige investering van in totaal circa €25,0 miljoen.
Sporthal Bathmen
Bij de begroting 2021 is besloten tot een investering van €6,0 miljoen voor nieuwbouw van de sporthal in Bathmen. Dit is vertaald in het opvoeren van kapitaallasten vanaf 2024 te dekken uit algemene middelen. Uit de nadere planuitwerking blijkt dat de 1-op-1 vervanging van de huidige sporthal in Bathmen niet toekomstbestendig is. Hiervoor was In de begroting €6,0 miljoen gereserveerd in de begroting. Voor de opzet van de dorpsvariant inclusief de integratie van de gymzaal, is aanvullend een investering van €3,6 miljoen nodig.
Samenvatting
Voorportaallijst (bedragen x €1.000) | Korte termijn | Middellange termijn | Lange termijn |
---|---|---|---|
Wonen en voorzieningen | pm | pm | |
Gebiedsprogramma Centrumschil inclusief de Kien | |||
| 5.600 | 7.000 | 3.000 |
| 12.700 | ||
| 7.000 | ||
| pm | ||
| |||
Gebiedsprogramma Keizerslanden | |||
| 9.125 | ||
Poort van Deventer | |||
| pm | ||
| 2.500 | 3.000 | |
Digitalisering en smart city | 750 | ||
Energietransitie | |||
Bereikbaarheidsconclaaf – 3 e brug | pm | ||
Waterveiligheid en maatregelen IJssel | pm | ||
Vergroten capaciteit / vervanging sluiscomplex | pm | ||
Programma fiets | 14.000 | 15.000 | 46.000 |
Verduurzaming gemeentelijke vastgoed | 6.600 | 8.250 | |
Verkabeling hoogspanningslijnen Diepenveen | 2.300 | ||
Vervanging dak de Scheg | 4.000 | ||
IHP Scholen en Gymzalen | 25.000 | ||
Sporthal Bathmen | 3.600 |